Giải marathon quốc tế Techcombank Ho Chi Minh City International Marathon 2018 đã khép lại với nhiều dư âm trong cộng đồng. Hai ngày sau giải đấu, chắc hẳn nhiều người vẫn đang lục tìm ảnh của mình trong race để cúng face sống ảo, hoặc chém gió với đứa bạn về PB mới của mình. Tuy nhiên, đâu đó vẫn vang vọng ngõ hẻm, con phố là lời ca thán ai oán trách công tác tổ chức. Chung quy cũng chỉ vì trạm này hết nước, thằng kia đi bộ vướng đường, chạy sau ngửi khói xe ninja lead v.v…
Người viết bài này đã từng đi tham gia các giải chạy trong khu vực (Việt Nam, Singapore, Indonesia) lẫn quốc tế (Mỹ, Pháp), và cũng tham gia làm TNV giải Techcombank HCMC Marathon nên cũng có cái nhìn hai phía. Bài viết này nhằm chia sẻ một số kinh nghiệm để giúp cả VĐV lẫn BTC có được một trải nghiệm tốt nhất với cuộc thi.
BTC chưa tốt thì phải gửi feedback, nếu không BTC không nghe thấy
Vẫn biết công tác tổ chức của Techcombank HCMC Marathon chưa hoàn thiện, nhưng cách tốt nhất để làm cuộc thi trở nên chất lượng hơn là gửi feedback cho BTC. Thông thường, sau race BTC sẽ gửi email đến người tham gia xin đánh giá trải nghiệm (dựa theo form). Đây là dịp tốt nhất để bạn “đập bàn đạp ghế” với BTC. Bạn hãy xả hết nỗi lòng, khóc hết nước mắt và chắc chắn là BTC sẽ nhận được hồi âm và lắng nghe. Lấy ví dụ: năm 2017, có rất nhiều người chạy lạc ở đoạn chia 21/42km (Nguyễn Huệ), nên năm nay BTC đã bố trí người đứng đó để gào thét hướng dẫn các VĐV chạy đúng hướng. Bản thân người viết bài này cũng đứng đó hò hét cho tới khi VĐV cuối cùng chạy qua. Tuy nhiên cách làm này vẫn còn nhiều bất cập. Vì vậy, bạn có thể gợi ý BTC năm sau hãy làm hẳn nhiều bảng chỉ dẫn, đặt từ đầu phố Nguyễn Huệ chẳng hạn. Chạy tới cuối phố mà vẫn không nhìn ra đường thì rõ ràng khó có thể trách ai khác. Nên nhớ nếu BTC gửi form feedback thì bạn hãy điền theo form, điều này giúp tổng kết feedback dễ dàng hơn. Nếu bạn gửi email có thể BTC cũng sẽ đọc nhưng khó theo dõi hơn và gần như chắc chắn sẽ không trả lời bạn (và hàng ngàn người khác cũng gửi email cho BTC). Có một cách khác là thông qua các nhóm chạy, bạn có thể vote những điều bạn chưa hài lòng và để nhóm tổng hợp các feedback và gửi về BTC.
Hai cách trên là cách nhanh chóng và đơn giản nhất để bạn có thể có một giải năm sau tốt hơn năm trước. Thực tế là nếu bạn có ca thán giải trên facebook cá nhân thì nhiều khả năng bạn chỉ nhận được “like” và “comment” từ bạn bè chứ BTC cũng không đọc được dòng trạng thái của bạn. Tuy nhiên, việc góp ý BTC qua hai cách trên cực kỳ quan trọng ở chỗ: nhiều vấn đề trong khâu tổ chức nằm ngoài khả năng của BTC mà lại liên quan tới…thành phố. Việc cấm đường không cho xe vào, hay mở thêm đường chạy tốt hơn hoàn toàn do thành phố quyết định. Bạn muốn có một sân chơi tốt hơn? Hãy để BTC mang 8500 lá đơn, feedback của các bạn đem tới ủy ban nhân dân thành phố. Như vậy tiếng nói của BTC có trọng lượng hơn rất nhiều, và đây cũng có thể là những lần (hiếm hoi) ý kiến của bạn được các lãnh đạo thành phố lắng nghe.
Mỉm cười nói cảm ơn, nếu không tình nguyện viên buồn
Đối với BTC, các tình nguyện viên và anh công an phân làn đường là cứu tinh của họ. Và công việc của TNV thật sự không phải dễ dàng gì. Tác giả bài này làm TNV giải Techcombank HCM Marathon và dưới đây là chỉ số stress mà Garmin đo được từ lúc thức dậy lúc 2h sáng tới lúc về nhà nằm vật xuống sàn ngủ buổi trưa. Tổng cộng có gần 7h stress ở mức vừa và cao, kèm lời bình “Bạn chẳng có chút thời gian thư giãn nào trong ngày”.
Đơn cử các công việc của TNV có thể gồm:
- Dàn hàng đứng chặn đường cho VĐV chạy qua, và được các anh chị ô tô xe máy ưu ái gưi lời vàng ngọc: “sáng chạy làm đ** gì đi ngủ đi”, “tránh ra con tôi đi thi” (ngày chủ nhật?!) hoặc hài hước hơn là “cho đi đi dừng lâu bể bánh”
- Giúp các anh công an lùa mấy anh xe ba gác, xe máy vô tư đứng đi ngược chiều hoặc đứng ngay giữa đường. Lần nào cũng được các anh ấy đòi gặp má làm “chuyện ấy”
- Shipper nước, kèm y tá xịt salonpas, kèm nhân viên mát-xa chân, kèm hoạt náo viên
- và nhiều hơn nữa
Vì vậy, các bạn runner hãy cố gắng vượt lên con đau, sự mệt mỏi hành xác của “Sahala” (khu Sala, đoạn cuối của 21/42K) để cám ơn các TNV. Hoặc ít nhất cũng đừng chửi họ nếu không có nước. Thực ra, họ không có lỗi. Nếu có vấn đề gì ở trên đường chạy thì đó là trách nhiệm của BTC. Hãy nhớ tới phần 1 “BTC chưa tốt thì phải email, nếu không BTC không nghe thấy”. Xin các runner hãy cố giữ cái đầu lạnh, tránh làm tổn thương những người đang giúp mình (không lương mà còn bị chửi nhiều rồi).
Chạy chậm thì né qua một bên, nếu không Elite buồn
Mỗi người đến với giải chạy với một mục đích khác nhau. Có người thì tìm kiếm trải nghiệm, vượt lên chính mình, có người thì đi theo bạn để cùng chạy cho đỡ cô đơn v.v… Tuy nhiên có một nhóm VĐV tham gia giải với mục đích duy nhất, đó là chiến thắng. Đây là các VĐV được BTC sắp xếp xuất phát hàng đầu tiên, hoặc trong nhóm đầu tiên (hàng A/pen A) để tránh đụng các VĐV khác chạy chậm hơn. Thực ra không riêng ở Techcombank HCMC Marathon, giải Standard Chartered Marathon ở Singapore cũng có thiết kế để các nhóm 10K, 21K và 42K đi cùng đường về đích. Bản thân người viết chạy cùng nhóm pacer 42K trong giải Standard Chartered Marathon 2016 cũng dính phải cảnh gần về tới đích thì gặp cảnh tắc đường vì các VĐV cự ly ngắn hơn lững thững đi bộ về đích, khiến nhóm pacer tan tác và bản thân mình cũng bị chuột rút cả hai chân vì phải tránh người đi bộ.
Vì vậy, việc đầu tiên một runner nên làm là chọn pen/wave theo thời gian dự tính của mình. Nếu bạn chạy không quá nhanh, hoặc muốn tận hưởng không khí giải (chụp ảnh selfie), thì hãy cố gắng chạy nép vào lề đường một chút. Nếu bạn chạy cùng bạn bè, cố gắng tránh dàn hàng ngang đoạn xuất phát hoặc những đoạn đường hẹp để những người chạy nhanh hơn vượt qua. Tương tự, nếu chẳng may tuột dây giày, hãy chú ý xung quanh và chạy lại gần lề đường, giơ tay báo hiệu người chạy sau cẩn thận và từ từ dừng lại, cúi xuống buộc lại dây giày nhé.
Ngoài ra, ở các giải trên thế giới như Boston, việc VĐV nghiệp dư to béo chạy cùng elite Kenya trong 1km (hoặc 500m) đầu không phải hiếm. Việc này giúp bạn được lên sóng và tha hồ khoe facebook về sau. Thực ra, việc này không sai, với điều kiện: không chạy ngay bên cạnh elite, mà chạy cách xa họ một chút. Không có gì khó chịu hơn với VĐV đang tập trung cao độ là có một người ất ơ nào đó chạy hùng hục làm loạn hết nhịp độ và pacing. Theo quan sát của người viết bài này, có một vài bạn ở giải Techcombank HCM Marathon đã làm tốt việc chay xa xa cạnh elite mà vẫn lên sóng xinh tươi, còn ở giải Hanoi Heritage Marathon thì rất tiếc lại có một nhân vật chạy hùng hục cản đường ngay từ vạch xuất phát (may là chỉ cản được tầm 15 giây).
Các elite sẽ không thích bạn chạy chung với họ như thế này đâu vì bạn làm ảnh hưởng pace của họ (Trong ảnh, Derek Yorek bám theo top elite được 5 phút 30 giây tại giải Boston Marathon 2015)
Uống nước và quăng rác gần trạm nước, nếu không chú vệ sinh buồn
Nhắc tới trạm nước, hết chuyện thiếu nước uống thì lại tới chuyện vứt cốc, chai bừa bãi 🙂
Các bạn hãy cố gắng vứt rác ở trạm nước để bộ phận dọn vệ sinh dễ dàng thu gom và đem đi đổ. Nếu bạn cầm nguyên cả chai nước thì cố gắng dùng chai đó trong phần lớn quãng đường chạy của mình. Bạn có thể đổ thêm nước vào chai đó và cầm đi, tránh lấy chai khác vì điều đó sẽ làm những người đến sau bị thiếu nước. Tất nhiên, nếu muốn quăng chai nước đi, cố gắng đợi đến gần trạm tiếp nước như đã nói ở trên.
Runner chúng ta hãy cố gắng thực hiện bổn phận giữ vệ sinh chung của bản thân. Còn việc BTC có dọn dẹp không là trách nhiệm của họ. Nếu họ không làm thì như đã nói ở trên, hãy feedback và review nhiệt tình 🙂
Trên đây là một số tổng kết văn hóa chạy bộ điển hình mà người viết thấy được qua một số giải ở Việt Nam. Ngoài ra còn có một số cử chỉ thân thiện nữa cũng được đánh giá rất cao:
- Giúp đỡ các runner khác khi họ gặp nạn (chuột rút): nếu có salonpas hãy chia sẻ, nếu gần vạch đích hãy cùng nhau khoác vai về đích v.v..
- Nhìn trước nhìn sau trước khi khạc nhổ, xì mũi
- Hạn chế nghe nhạc lớn với tai nghe. Cố gắng để volume vừa phải để nghe được thông báo quan trọng trên đường, hoặc tiếng còi xe kẻo mang họa
- Xinh tươi khi về đích
- Nhận medal thì cám ơn người trao, hoặc nở nụ cười nếu sắp hết hơi
Chúc các bạn có kỳ nghỉ ngơi sau một buổi chinh chiến marathon mệt mỏi. Và hy vọng giải năm sau sẽ ngày càng tốt hơn.
- Về tác giả
- Bài mới nhất
Nhiệm vụ chính của Ad ở BoiDapChay.com là đi dọn dẹp, biên tập, dịch bài, soát lỗi chính tả. Ad yêu thích cả 3 môn bơi, đạp, chạy nhưng không chơi giỏi môn nào, vì thế Ad quyết định chơi thêm một môn thứ 4 đó là triathlon. Hy vọng chăm chỉ quay tay vận may sẽ tới <3