Trong tấm huy chương đồng đầu tiên tại SEA Games 2019 và gần đây nhất là tấm huy chương vàng tại SEA Games 2022 tổ chức trên sân nhà, công nghệ luôn song hành và đóng vai trò quan trọng trong những chiến công đó.
Để chuẩn bị cho SEA Games 2022, các vận động viên của đội triathlon và duathlon được tập trung từ sau Tết tại Trung tâm đào tạo, huấn luyện và thi đấu thể dục, thể thao TP HCM – Cơ sở 2 (Phan Thiết). Từ sau giải Trifactor ở Vũng Tàu, đội tuyển di chuyển về đảo Tuần Châu (Quảng Ninh) để tiếp tục tập luyện, làm quen với địa hình và khí hậu nơi thi đấu. Bài viết dưới đây sẽ đem tới một góc nhìn sâu sắc hơn về quá trình tập luyện cũng như thành tích thi đấu của các vận động viên trong đội tuyển.
Quá trình chuẩn bị
Trong suốt quá trình tập trung đội tuyển, các vận động viên tập luyện theo giáo án của HLV trưởng Wille Loo (Singapore). Giáo án này được thiết kế và đồng bộ thẳng lên đồng hồ Garmin của các vận động viên (qua phần mềm Training Peaks). Sau khi tập xong, HLV trưởng cùng các HLV phó (Cao Hà và Thúy Vi) sẽ phân tích dữ liệu và đánh giá bài tập, đồng thời sửa giáo án sao cho phù hợp nhất.
Đây cũng là phương pháp được áp dụng khá phổ biến, không chỉ với các vận động viên trong khu vực (Malaysia, Singapore) mà còn với các vận động viên Olympic đỉnh cao trên thế giới. Các vận động viên chuyên nghiệp của Mỹ, Úc hay Na Uy, do đặc thù phải di chuyển thi đấu khoảng sáu tháng mỗi năm, nên không thể luyện tập thường xuyên bên cạnh huấn luyện viên và đồng đội trong nhóm. Kể cả khi đứng bên cạnh kèm các vận động viên của mình tập luyện, các huấn luyện viên cũng vẫn theo dõi các thông số của vận động viên sau các buổi tập như nhịp tim (heart rate), lực đạp (power) hay tổng khối lượng tập luyện trong tuần (training load) để làm cơ sở soạn giáo án. Về cơ bản, các vận động viên phong trào cũng xem được các chỉ số tương tự trên đồng hồ Garmin và app Garmin Connect.
Quá trình tập luyện
Trước khi vào một chu kỳ huấn luyện mới, các vận động viên của đội tuyển sẽ phải trải qua một buổi test thể lực để đánh giá ngưỡng pace chạy (threshold pace) và ngưỡng lực đạp đạp xe (Functional Threshold Power). Dựa vào đó, huấn luyện viên sẽ lên giáo án cho các vận động viên. Điều này cũng khá giống tính năng lập bài chạy hay kích hoạt giáo án chạy trên Garmin Connect (đều dựa vào pace ngưỡng).
Lấy ví dụ một bài tập của đội trước thềm SEA Games:
- Chạy nhẹ khởi động 15 phút
- 2x2km ở mức 98-103% pace ngưỡng (thường là pace chạy tốt nhất cho 10km), kèm chạy nhẹ giữa các tổ
- 4x1km ở mức 98-103% pace ngưỡng, kèm chạy nhẹ giữa các tổ
- Chạy nhẹ thả lỏng 15 phút
Đây là bài tập rất quan trọng, nhằm mục đích kiểm tra thể lực của các vận động viên trước ngày thi đấu vì bài tập này yêu cầu các vận động viên chạy ở ngưỡng thi đấu, thậm chí nhanh hơn một chút. Với các vận động viên đã quen dùng Garmin, họ sẽ bật bài tập trên đồng hồ và chạy theo giáo án này. Garmin sẽ tự nhắc vận động viên khi nào vào tổ chạy interval, khi nào vào pha chạy thả lỏng recovery và thậm chí còn nhắc (bằng chế độ rung) nếu vận động viên chạy quá chậm hoặc quá nhanh so với yêu cầu.
Ngày thi đấu
Tôi may mắn có được dữ liệu tập luyện cũng như thi đấu của các vận động viên dự thi nội dung triathlon và duathlon SEA Games trong ngày 14 và 15 tháng 5 vừa qua tại Tuần Châu. Vì lý do nhạy cảm và bí mật thông tin, tôi xin phép không chia sẻ các dữ liệu này mà chỉ giới thiệu sơ qua về chúng. Nhưng chừng đó cũng đủ để giúp chúng ta phần nào hình dung được sự nỗ lực vượt bậc của các thành viên đội tuyển.
Lấy ví dụ HCV Phạm Tiến Sản, chúng ta đều biết anh chạy 10KM đầu phần thi trong 34:14, tương đương pace 3:25min/km. Tuy nhiên, có lẽ ít người biết để đối phó với các đợt tấn công của đương kim vô địch Johan Jauhari, Sản nhiều lúc phải chạy với pace 2:30-2:40min/km. Chính những đòn tấn công này đã làm kéo dãn đội hình tốp dẫn đầu, và cũng phần nào làm vận động viên số 2 của Việt Nam là Hà Văn Nhật bị tụt lại phía sau. Chỉ số nhịp tim của Sản trong phần này đạt cực điểm (max) 190bpm (xin không nói cụ thể, tránh làm lộ thông số bí mật). Phạm Thị Hồng Lệ – nữ marathon hàng đầu của Việt Nam cũng được biết đến với chỉ số nhịp tim lên tới 180-190bpm khi chạy cự ly 42km. Nếu các vận động viên phong trào chỉ chú tâm tới việc làm sao giảm nhịp tim, và so sánh ai có nhịp tim thấp thì việc chiến thắng hay thất bại của các vận động viên chuyên nghiệp phụ thuộc vào việc họ đẩy nhịp tim (mức nỗ lực) lên tới được bao nhiêu và giữ được ở mức đó trong bao lâu
Tương tự, nếu nói về chỉ số thi đấu, vận động viên Lâm Quang Nhật cũng có một ngày thi đấu hết sức mĩ mãn. Khán giả có thể không đánh giá cao thành tích về thứ 6 của Nhật, tuy nhiên cần phải chú ý rằng Nhật chỉ về sau vận động viên Thái Lan (hạng 5) vỏn vẹn 15 giây. Nhưng phần thi đấu đạp xe và chạy bộ của Lâm Quang Nhật mới thật sự đáng ngưỡng mộ. Chỉ số lực đạp trích xuất từ power meter Garmin Rally gắn trên xe cho thấy ngày hôm đó Nhật đã đạp với mức power cao nhất từ trước tới nay, cao hơn nhiều trong bài kiểm tra thể lực Functional Threshold Power vốn được sử dụng để lên giáo án. Nói cách khác, trong ngày thi đấu, Lâm Quang Nhật đã lập kỷ lục cá nhân mới và đây không phải là điều mà ai cũng làm được. Tương tự, thành tích chạy 10km hôm đó cũng là pace 10K nhanh nhất của Nhật từ trước tới nay (chưa kể việc anh lập thành tích này sau khi hoàn thành 1,5km bơi và 40km đạp xe).
Trên thế giới, việc sử dụng dữ liệu và công nghệ đã được áp dụng đại trà, đặc biệt trong bộ môn triathlon. Ngay cả những môn thể thao cần ít máy móc hơn như Marathon, các vận động viên chuyên nghiệp vẫn có thói quen ghi lại bài tập, cảm giác sau khi tập và các chỉ số khác. Eliud Kipchoge nổi tiếng là người tỉ mỉ ghi chép quá trình tập luyện của mình vào một cuốn sổ tay. Thực ra, điều này cũng không khác mấy so với việc sử dụng app để ghi lại trên điện thoại. Và cũng nhờ đó mà các vận động viên phong trào hiện nay được tiếp xúc với công nghệ nhiều hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu tập luyện phổ thông của họ.
- Về tác giả
- Bài mới nhất
Nhiệm vụ chính của Ad ở BoiDapChay.com là đi dọn dẹp, biên tập, dịch bài, soát lỗi chính tả. Ad yêu thích cả 3 môn bơi, đạp, chạy nhưng không chơi giỏi môn nào, vì thế Ad quyết định chơi thêm một môn thứ 4 đó là triathlon. Hy vọng chăm chỉ quay tay vận may sẽ tới <3
