Cơ thể con người chứa có thể chứa khoảng 44 lít nước, phần lớn nằm trong các tế bào hoặc len lỏi trong các mạch máu. Một cơ thể phụ nữ trung bình chỉ chứa khoảng 31 lít nước. Khoảng 58% khối lượng cơ thể nam giới là nước, trong khi con số này chỉ là 49% cho phái nữ. Lí do chủ yếu là do nam có nhiều cơ hơn nên giữ nước nhiều hơn. Câu hỏi quan trọng ở đây là, liệu các VĐV nữ cần có một chiến lược dinh dưỡng khác với VĐV nam khi thi đấu thể thao hay không?
Các nghiên cứu khoa học hiện nay vẫn chưa có nhiều bằng chứng thuyết phục vì phần lớn công trình nghiên cứu về tình trạng mất nước thường tập trung vào nam giới. Tuy nhiên, Kate Wickham và Stephen Cheung từ đại học Brock, Devin McCarthy từ Mcmaster và Lawrence Spriet từ đại học Guelph cho biết chúng ta không nên mặc định rằng sự mất nước giữa nam và nữ là giống nhau. Cần phải có một công trình nghiên cứu để giúp các VĐV nữ đưa ra quyết định hiệu quả hơn về mặt dinh dưỡng.
Phụ nữ mất nước ít hơn phái nam
Do hiện nay chưa có nhiều nghiên cứu về sự khác biệt giữa nam và nữ từ phương diện mất nước, Wickham và đồng nghiệp đã tìm tòi những dự án có cùng phương pháp khoa học tìm câu trả lời. Một trong những phát hiện quan trọng là thân nhiệt của nữ thường tăng nhanh hơn nam.
Theo thí nghiệm, sau khoảng 120 phút đạp xe, thân nhiệt ở các VĐV nữ thường bắt đầu tăng sau 30 phút, và họ bắt đầu sụt khoảng 0.5% trọng lượng cơ thể. VĐV nam chỉ tăng thân nhiệt sau 60 phút và họ mất khoảng 1.5% trọng lượng cơ thể ở thời điểm này.
Một cách giải thích hợp lí là do cơ thể chưa ít nước hơn, cơ thể phụ nữ nhạy cảm hơn với việc mất nước. Chúng ta cũng nên lưu ý rằng cơ chế đổ mồ hôi giữa nam và nữ khác nhau khá nhiều. Nữ VĐV thường có tuyến mồ hôi nhỏ cũng như lượng mồ hôi tối đa ít hơn nam. Để cân bằng, phái nữ có nhiều tuyến mồ hôi hơn.
Nhìn chung, nữ thường đổ mồ hôi ít hơn nam, và đây là lí do vì sao thân nhiệt của họ thường tăng nhanh hơn nam. Sự thay đổi hooc môn trong chu kì kinh nguyệt cũng góp phần ảnh hưởng không nhỏ đến sự thay đổi thân nhiệt và khả năng giữ nước ở nữ giới. Một dự án phân tích năm 2020 cũng đã đồng tình với quan điểm này. Tuy nhiên, vẫn chưa có một kết luận nào chắc chắn cho những phương án khả thi.
Vậy nữ giới phải làm gì?
Trước khi khoa học tìm ra câu trả lời cụ thể cho vấn đề mất nước giữa nam và nữ, cách tốt nhất chúng ta có thể làm là thử nghiệm những phương pháp cũng như liều lượng dinh dưỡng khác nhau khi tập luyện để tìm ra cách tối ưu nhất cho bản thân.
Mỗi cá nhân có một tỉ lệ đổ mồ hôi khác nhau và bạn đơn giản không nên tuân theo những chỉ dẫn chung chung trên mạng. Để tính lượng nước mất đi khi chạy, cách tốt nhất là chạy trong một giờ và lên bàn cân để xem mình mất bao nhiêu kg. Cách làm như sau:
- Trước khi chạy, lên bàn cân để đo cân nặng
- Chạy trong 1 giờ (hoặc 10km) ở mức trung bình, không nhất thiết phải quá nhanh, chạy ở pace thi đấu cũng được và càng tốt. Lưu ý: chạy ở thời tiết tương tự như khi thi đấu. Ở miền Trung và miền Nam có khí hậu nắng quanh năm nên bạn có thể chạy lúc 7 giờ sáng. Ở miền Bắc trời trở lạnh vào dịp cuối năm nên bạn sẽ mất ít mồ hôi hơn, hãy lưu ý điều này.
- Sau khi chạy thì lên bàn cân đo cân nặng một lần nữa
- Lượng nước mất đi sẽ bằng số kg chênh lệch giữa hai lần cân. Lưu ý: nếu bạn có uống nước trong lúc chạy thì cần nhớ cộng thêm cả lượng nước đó vào số kg chênh lệch
Ví du: trước khi chạy bạn cân được 60kg. Sau khi chạy cân được 59kg. Trong lúc chạy uống 500ml nước. Vậy lượng nước bạn mất đi trong 1 giờ sẽ là: 60-59+0,5 = 1,5 lít.
Vì vậy, bạn nên bù lượng nước bằng hoặc ít hơn lượng nước mất đi một chút. Thực ra cũng có một số công trình khoa học kết luận là: hãy uống khi khát và như vậy vẫn đảm bảo được lượng nước trong cơ thể không mất đi quá nhiều. Xem thêm bài: Uống nước khi thi đấu như thế nào?
Ngoài ra, như đã nói ở trên, phái nữ có xu hướng tăng nhiệt độ cơ thể nhanh hơn nam giới. Do đó, biện pháp xối nước lên người để làm mát cơ thể cũng rất hiệu quả và đáng được sử dụng thường xuyên trong thi đấu cũng như trong tập luyện.
- Về tác giả
- Bài mới nhất
Nhân viên bán bột giặt, hạt nêm. Vận động viên phong trào chạy trail và triathlon ham vui. Thích ăn mì ramen và uống cà phê đen không đường.
