Trong những năm tháng chạy bộ và “hóng hớt” các diễn đàn chạy bộ của tôi, có nhiều chủ đề gây tranh luận và chia rẽ trong giới chạy bộ: từ việc chạy ở cadence nào là chuẩn, đáp gót hay đáp bàn chân v.v… Tuy nhiên có một chủ đề khác cũng gây chia rẽ không kém đó là: Có nên nghe nhạc khi chạy?

Nói là chia rẽ nhưng thực ra, phần lớn các runner nghe nhạc khi chạy chưa kịp mở miệng bảo vệ quan điểm thì đã bị các runner gạo cội “chặn họng”. Các runner thích nghe nhạc khi chạy thường là các runner mới, đến với chạy bộ để giải trí, thư giãn kèm theo nâng cao sức khỏe. Vì vậy họ thường nghe nhạc khi chạy để làm buổi chạy thoải mái hơn. Còn các runner gạo cội tập luyện với mục đích nâng cao thành tích, phần lớn chạy ở tốc độ cao nên chỉ chú ý tới xem đồng hồ, xem pace và chả có thời gian (hoặc sức lực) để mang theo cái điện thoại to tướng trên tay và nghe nhạc. Có nhiều người cũng thần thánh hóa việc tập luyện không nghe nhạc là “cảm nhận từng bước chân, từng hơi thở”. Tôi cũng từng nghĩ thế, cho tới khi gặp một anh bạn đạt chuẩn Boston lẫn chuẩn Vô Địch Thế Giới Ironman World Championship. Anh này nói:”Tớ thích vừa chạy vừa nghe truyện đọc (audiobook)”….

Vì sao elite như vậy lại vẫn nghe nhạc (hoặc audiobook) khi chạy?

Lợi ích 1: Giúp cảm nhận mức nỗ lực khi chạy

Có lẽ cần phải nói rõ hơn là anh bạn Boston Qualify kia muốn nói đến nghe truyện đọc trong các bài chạy nhẹ, dài. “Tớ thích vừa chạy vừa nghe truyện đọc (audiobook) trong các buổi chạy nhẹ và dài. Đằng nào thì cũng mất vài tiếng đồng hồ rong ruổi thì thà học thêm điều gì đó cho đỡ phí thời gian. Với lại, nếu tớ không hiểu tớ đang nghe gì thì có nghĩa là tớ đang chạy quá nhanh so với yêu cầu chạy nhẹ” – nguyên văn lời anh bạn này nói.

Như đã đề cập trong bài viết Vì sao tập chậm lại chạy nhanh, các buổi chạy nhẹ có nhiều lợi ích, bao gồm: giúp bạn tích lũy quãng đường chạy trong tuần mà không lo chấn thương (tích lũy nhiều thì bạn sẽ chạy được dai và dài hơn, như cự ly Marathon chẳng hạn), và hơn hết, chạy nhẹ giúp bạn cải thiện ngưỡng lactate và khả năng chuyển hóa lactate ra khỏi máu.

Biết lợi ích như vậy, nhưng có muôn vàn lý do để runner không chạy chậm hoặc chạy nhanh hơn mức cần thiết trong các buổi chạy chậm tích lũy mileage. Một trong các lý do đó là họ không biết nên chạy chậm ở mức nào. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, bạn không cần dụng cu đo đạc gì như đai tim hay Stryd, chỉ cần bạn vừa chạy vừa có thể “chém gió”, nghĩa là bạn đang chạy đủ nhẹ (xem thêm bài viết Chỉ số quan trọng nhất trong luyện tập). Nhưng nếu bạn chạy một mình? Hãy học anh chàng kia, nghe audiobook hoặc nhạc, nếu bạn ù tai, không nhớ mình đang nghe gì thì nhiều khả năng bạn đang chạy Tempo thay vì là chạy nhẹ đấy.

Lợi ích 2: cảm giác thời gian trôi nhanh hơn

Không phải ai cũng thích những buổi chạy dài, bởi vì nó dài đằng đẵng và chán ngắt (nhất là nếu bạn chạy quanh công viên cả chục vòng). Vì vậy, nghe nhạc sẽ giúp buổi chạy bớt nhàm chán hơn. Không những thế, nó còn giúp bạn cảm thấy bài tập nhẹ nhàng hơn.

Theo một nghiên cứu của trường Đại Học Keele (Anh Quốc), nghe những bài nhạc yêu thích khi chạy sẽ giúp bạn cảm thấy buổi chạy nhẹ nhàng hơn bình thường, và cũng tăng cảm giác hứng thú khi chạy. Trong một nghiên cứu năm 2020 đăng trên tạp chí Frontiers in Psychology cũng đề cập tới việc nghe nhạc tiết tấu nhanh giúp bạn cảm thấy bài chạy dài nhẹ hơn.

Nguyên nhân là vì việc tập trung nghe nhạc (hoặc truyện đọc) vô hình chung “chặn” thông tin về sự mỏi mệt được truyền tới não bộ. Vì vậy, khi cảm nhận về sự mệt mỏi giảm, runner sẽ có chiều hướng chạy dài hơn, nhanh hơn.

Có thể nói, việc nghe nhạc khi chạy không có gì là xấu (hoặc xấu hổ) và đặc biệt có ích với các buổi chạy dài và nhẹ. Ngay cả các chân chạy gạo cội tới mức đạt chuẩn Boston cũng nghe nhạc khi chạy. Vì vậy, nếu bạn mới đến với môn chạy bộ, cứ việc nghe nhạc hoặc audiobook khi chạy. Với các chân chạy lão làng, có lẽ bạn cũng nên “đổi vị” bài chạy của mình bằng việc nghe nhạc xem sao. Hiện nay, việc nghe nhạc đã trở nên dễ dàng với sự ra đời của rất nhiều tai nghe bluetooth gọn nhẹ, giá rẻ (có khi chỉ vài trăm ngàn) cùng đồng hồ thông minh có thể chứa nhạc hoặc dùng Spotify như Garmin Forerunner 945 Music. Bạn sẽ không còn cảm giác vướng víu khi chạy nữa. Tuy nhiên, cần chú ý đôi khi nghe nhạc “sung” quá sẽ khiến bạn bị cuốn theo tiết tấu và chạy quá nhanh so với yêu cầu.

BÌNH LUẬN

Hãy nhập bình luận của bạn
Điền tên của bạn