Cuộc chạy UTMB (Ultra Trail du Mont Blanc) là một đường đua nổi tiếng khắc nghiệt với đường chạy quanh nóc nhà của Châu Âu: đỉnh Mont Blanc. Thông số của cuộc đua đảm bảo làm rùng mình ngay cả những runner giàu kinh nghiệm:

  • 160-170km (tuỳ năm).
  • Tổng elevation 10km.
  • Thời gian hạn chế: 46h30′.
  • Tỷ lệ về đích hàng năm: 60-70%.
  • Điều kiện để được tham gia: trong hai năm cuối có 15 điểm trong 3 trails; tương đương với việc phải hoàn thành 3 trails, mỗi trail khoảng 100km với 5km elevation.

Boidapchay đã có cơ hội trò chuyện với anh Vũ Văn Thịnh là người có quốc tịch Việt Nam đầu tiên hoàn thành cuộc thi UTMB năm 2017 vừa qua.

Anh Thịnh, anh tập chạy được lâu chưa ạ? Cơ duyên nào làm anh quan tâm đến việc tập chạy nói chung và chạy trail nói riêng ?

Mình bắt đầu tập chạy từ tháng 09/2013. Mục đích mình chạy để cải thiện sức khoẻ để có cuộc sống tươi đẹp hơn, làm việc tốt hơn. Trước khi tập chạy mình nặng 70 kg và bây giờ 54-55kg.

Mình chạy trail vì yêu thiên nhiên. Chạy trail tốt hơn cho cơ thể so với chạy trên dường cứng (đỡ hại khớp). Thư giãn tốt hơn: chạy trail như một cuộc dạo chơi ngoài thiên nhiên, luyện ý chí, nghị lực và sự bền bỉ (endurance) tốt hơn.

Đối với nhiều người, hoàn thành một cuộc thi Marathon đã là điều không tưởng, việc anh quyết tâm thi UTMB làm mọi người hết sức ngưỡng mộ. Anh có suy nghĩ thế nào về vấn đề này ?

Khi chạy mình luôn đặt mục tiêu mỗi tuần phải chạy được xa hơn vài km. Thế rồi nhoằng một cái, cự ly Marathon trở lên quá ngắn 🙂 Chính vì vậy mình nghĩ là với tất cả mọi người lành lặn (không có khiếm khuyết cơ thể) nếu có ý chí và tập luyện đúng cách đều có thể hoàn thành UTMB. Về điểm này, mình luôn nói với mọi người là mình rất cám ơn bố mẹ đã cho mình cơ thể lành lặn và từ bé đã luyện cho mình có ý chí tốt. Khi lớn lên, mình chỉ thêm củi vào đống lửa mà bố mẹ đã nhóm lên từ trước.

Anh có thể chia sẻ mọi người một chút về khối lượng tập luyện của mình không? Bài tập nào anh thích nhất là gì, bài nào anh ghét nhất

Mình chạy đều đặn quanh năm 7h/tuần, không phụ thuộc thời tiết 3 buổi 1 tuần như sau:

  • 1 buổi 1-1.5h: chạy interval trên đường bằng phẳng; tức là chạy xen kẽ 80% khả năng và 100% khả năng để tăng khả năng chạy về sau.
  • 1 buổi tối 2h: đường có một ít dốc. Chạy 80% khả năng để luyện độ bền và lấy lại sức.
  • 1 buổi sáng sớm 3.5-4h: chạy dốc 10-15%. Mình dậy vào 5h sáng (cuối tuần), ăn sáng rồi bắt đầu buổi chạy vào 6h45. Buổi tập này bao gồm việc luyện sức mạnh bằng cách chạy nhanh lên dốc. Luyện kỹ thuật xuống dốc, luyện độ bền, luyện tiêu hoá khi chạy.
  • Bên cạnh đó, mình còn đạp xe 1.5h/tuần với tần suất cao.

Mình không ghét một bài tập nào, vì mỗi bài tập đều đem lại lợi ích và hứng thú riêng.

Để tham dự UTMB, vận động viên trên toàn thế giới phải tích lũy điểm chứ không đơn thuần là đăng kí. Anh có thể chia sẻ kinh nghiệm tích điểm của mình ko ạ ?

Để được tham gia UTMB, các vận động viên cần có 15 điểm trong 3 cuộc chạy trong vòng 2 năm trước của năm sẽ chạy.

Ví dụ: để đăng ký UTMB 2018, các vận động viên cần có 15 điểm trong 3 cuộc trong thời gian 01/01/2016-31/12/2017. Cho UTMB 2019, sẽ là trong thời gian 01/01/2017-31/12/2018.

Vấn đề là: làm thế nào để biết có thể tham gia các trails nào để có điểm. Để trả lời câu hỏi này, ITRA – International Trail Runner Asociation đã có danh sách các trails ở đây: http://itra.run/page/290/Calendar.html. Các vận động viên có thể chọn “Endurance points” cho phù hợp. “Endurance points” chính là điểm được nói tới ở đây.

Các trails có số điểm cao nhất là 6. Vậy nên có các khả năng sau cho các trails để đủ điểm:

  • 4 + 5 + 6
  • 5 + 5 + 5
  • 3 + 6 + 6

Cách thứ nhất sẽ phù hợp hơn cho quá trình luyện tập. Vì các vận động viên có thể sử dụng trail ít điểm để luyện trail nhiều điểm hơn.

Các vận động viên có thể chọn thời gian và địa điểm (theo nước) cho phù hợp.

Ở Việt Nam có:

  • Vietnam Jungle Marathon: 4 điểm, tháng 4,
  • Vietnam Mountain Marathon: 5 điểm, cuối tháng 9.

Như vậy, nếu muốn tham gia UTMB sẽ phải chạy ít nhất 1 trail 5 hoặc 6 điểm ở một nước khác nữa. Bởi vì ở Việt Nam, trong 2 năm chỉ tích được tối đa 10 điểm.

Có các trail 5 điểm ở Angkor, Hong Kong,… và đặc biệt có trail 6 điểm ở Trung Quốc, Nhật, Indonesia.

Vì UTMB dài 170km và rất dốc (10km dốc). Vậy nên để hạn chế bị DNF, các vận động viên nên chạy ít nhất một trail 6 điểm không dưới 120km/7km độ lệch trước khi chạy UTMB.

Với mình, việc tích luỹ điểm là một bước luyện tập. Vậy nên ban tổ chức đã rất có lý khi yêu cầu mọi người phải có đủ điểm.

Mình tích điểm bằng 3 cuộc trong 4 tháng. Mình sử dụng trail ngắn như bài tập cho trail dài hơn:

  • 30/04/2016: 87km/2500m elevation: 4 điểm.
  • 25/06/2016: 95km/5000m elevation: 5 điểm.
  • 02/09/2016: 145km/10km elevation: 6 điểm.

Khung cảnh cuộc thi UTMB

Anh có quan tâm đến data cho luyện tập và thi đấu ko ?

Mình theo dõi nhịp tim và thời lượng luyện tập. Nhịp tim rất cần thiết để hiểu mình có tiến bộ và có sẵng sàng hay không. Thời lượng để có đầy đủ các bài tập cần thiết.

Nhiều người cho rằng với công nghệ số làm cho việc tập luyện trở lên thú vị hơn và cũng ẩn chứa nhiều vấn đề như thông tin cá nhân hay over training? Anh có thể chia sẻ một chút về vấn đề này được ko ạ?

Trong luyện tập, yếu tố chính là kiến thức và ý chí. Vậy nên thú vị hay không không phải là điều quan trọng.

Kiến thức và nghe ngóng phản ứng/sự thay đổi của cơ thể sẽ giúp cho có một chương trình tập luyện vừa phải và hợp lý.

Chế độ ăn uống của anh thế nào ạ cho phù hợp với môn thể thao khắc nghiệt như trail? Đồ ăn việt nam hay đồ ăn tây dễ đáp ứng yêu cầu cho chế độ luyện tập?

Chắc các bạn khó tin về câu trả lời của mình về câu hỏi này 🙂 Mình ăn rau, quả và một số loại hạt là chính! Vậy nên cần có rau, quả sạch (mình dùng chủ yếu là đồ bio/organic – thực phẩm hữu cơ). Mình tránh xa các loại đồ ăn công nghiệp tổng hợp như một số VĐV.

Một bữa ăn trưa điển hình của mình là: 1 quả dưa chuột + 2 củ cà rốt + 50g hạt các loại hoặc 1 quả trứng gà luộc + 1-2 quả táo hoặc lê + 2 quả quýt hặc 1 quả cam.

Các loại hạt: hạnh nhân, hạt óc chó, hạt Pékin (không biết tiếng Việt là gì), hạt Brésil (không biết tiếng VN là gì). Các loại hạt này vừa đem đến chất béo và protein.

Mình ăn khoảng 3-4 lần thịt-cá/tuần.

Chấn thương có là một vấn đề lớn với anh? Bí quyết của anh là gì để chạy với khối lượng lớn như vậy mà không chị chấn thương?

Chấn thương là do luyện tập không đúng cách: sai kỹ thuật hoặc quá nóng vội để có kết quả cao nên cơ thể chưa thích ứng kịp. Mình chưa bao giờ bị chấn thương nếu không kể có vài lần bị phồng lòng bàn chân hồi mới tập chạy.

Anh có quan tâm nhiều đến trang thiết bị không ạ? Anh có thể giới thiệu một chút về “đồ chơi” của mình không ạ?

Muốn làm gì tốt cũng cần có thiết bị phù hợp và chất lượng cao. Vậy nên thiết bị chất lượng cao và phù hợp là một trong những điều mình quan tâm. Những thiết bị quan trọng như:

  1. Giầy: cần phải bám đường tốt, có khả năng chống mưa nhẹ, thoát mồ hôi và phải nhẹ. Mình chạy một lúc nhiều đôi giầy để các đôi có độ mòn giống nhau để còn thay giầy giữa race.
  2. Quần áo: tất cả những gì chạm vào người đều phải có khả năng bó, đàn hồi cao và thoát mồ hôi tốt. Vậy nên mình sẵn sàng đầu tư vào quần áo để có đồ chất lượng cao và mặc vừa vặn.
  3. Túi: túi chạy ultra-trails cần mang theo nước uống, đồ ăn nhẹ và các thiết bị an toàn. Vậy nên cần có một chiếc ba lô nhỏ. Mình chọn ba lô có khả năng ôm sát người tạo thành một chiếc áo gi-lê và có khả năng đàn hồi. Có như thế khi chạy mới không bị lủng lẳng.
  4. Gậy: cần vững chãi, gọn và nhẹ. Vậy nên mình chọn loại gấp lại được và bằng sợi các-bon.

Riêng về phần giày chạy, rất có nhiều xu hướng thậm chí đối lập như minimalist và maximilist? Quan điểm của anh như thế nào?

Mình theo xu hướng minimalist. Chạy trên đường, mình dùng giầy 0-drop 5 ngón. Chạy trail mình dùng giầy có drop 4mm (thấp nhất có thể).

Tại sao lại như vậy? Bời vì muốn tốt cho sức khỏe và bảo vệ khớp thì điểm chịu lực phải là đầu bàn chân chứ không phải là gót chân. Nếu gót chân chịu lực thì tất cả động năng của cơ thể sẽ tác động lên khớp cổ chân, đầu gối, hông và lưng. Chạy bằng đầu bàn chân, các cơ sẽ chịu trách nhiệm giảm sóc giống như khi con mèo nhày từ trên cao xuống.

Tuyệt, cám ơn những chia sẻ rất hữu ích của anh, cho em hỏi một chút vế cuộc thi UTMB 2017; Cảm xúc của anh khi xuất phát như thế nào ?

Cảm xúc háo hức, mong chờ. Mình chưa bao giờ đi vào TMB, vậy nên chưa biết đường ở đây thế nào. Tất cả mới chỉ biết qua các video và các bài viết. Vậy nên chờ xem điều gì sẽ đến trong đêm và cả quãng đường. Mong chờ các khung cảnh đẹp. Mong chờ xem với quãng đường dài như thế, cơ thể mình sẽ phản ứng ra sao, liệu các dự đoán của mình có chính xác không.

Cảm nhận của anh khi được chạy cùng những trailer hàng đầu thế giới như Kilian Jornet hay Francois D’haene?

Chạy cùng một trail với các VĐV hàng đầu thế giới không có gì ảnh hưởng đến tâm lý hay cảm xúc của mình. Bời vì các VĐV hàng đầu có mục đích và điều kiện riêng. Mình có mục đích và niềm vui của mình. Với một Ultra-Trailer, điều quan trong không phải là chạy với ai, quan trọng là chạy như thế nào với chính mình và với thiên nhiên. 

Vùng núi Mont Blanc là một những nơi đẹp nhất thế giới, cảm nhận của anh về nơi này ?

Chính bạn vừa giúp mình trả lời câu hỏi của bạn đấy: “là một trong những nơi đẹp nhất thế giới” 😉 Mình mê mẩn, thẫn thờ trước khung cảnh của các vách núi núi phủ đầy tuyết; của các đỉnh núi trắng xóa dưới hoàng hôn và bình minh. Một vẻ đẹp dịu dàng nhưng hùng vĩ, hiền hòa nhưng tiềm ẩn bao nguy hiểm bên trong. Tạo hóa đã làm ra một bức tranh với bố cục tuyệt vời.

Tuy nhiên mình rất xót xa khi thấy các dòng sông băng bị cụt đi hàng năm. Ví dụng như dòng sông băng Les Bossons, Taconna hay Miage.

Chiến thuật của anh trong cuộc thi UTMB là gì ạ?

Mình không thi, mà chỉ tham gia thôi 😉 Với mình, tham gia UTMB không phải để lấy thành tích. Mục đích là vui, khỏe và hưởng thụ được cảnh đẹp của thiên nhiên. Vậy nên mình không chạy hết sức để lúc nào cũng có thể vui và có thời gian để dùng lại các điểm dừng khá lâu để thưởng thức sản phầm địa phương và trò chuyện với các tình nguyện viên.

Chiến thuật của mình là: nhanh nhất có thể khi không có gì để ngắm, dừng lại ngắm khi thấy cảnh đẹp 😉

Cuộc chạy diễn ra đúng như định ko ah ?

Trong 50km đầu tiên đúng theo dự tính. Nhưng sau đó mình chạy lâu hơn dự tính do buồn ngủ bất thường và thời tiết. Tuy nhiên; mình vẫn giữ đúng được nguyên tắc là tới các điểm checkpoint trước thời gian để có thời gian nạp năng lượng và trò truyện.

Khi đang thi, có lúc nào đó, anh có nghi ngờ về khả năng hoàn thành cuộc thi không ?

Đấy là trong đêm thứ nhất; đoạn Champieux-Col de Seigne. Mình bị chậm lại quá nhiều và mắc sai lầm vì ăn không đủ; vậy nên đã nghĩ là ko biết có kịp thời gian không.

Chặng nào là khó khăn nhất đối với anh ?

Có hai chặng: Champieux-Col de Seigne trong đêm thứ nhất và Arnouvaz-Grand Col Ferret. Hai đoạn này dốc, lạnh và gió to.

Cảm xúc của anh khi về đích ?

Giống như đứa trẻ vừa làm xong một bài thi khó 😉 Mình thấy một điều mình luôn tâm đắc: khả năng của con người rất lớn, vấn đề là có biết khơi dậy hay không.

Anh có suy nghĩ gì về chiến thắng của Francois d’Haene ?

Francois và Killian là nhưng người có khả năng khác thường. Mình rất tôn trọng những gì các anh ấy làm được.

Liệu anh ta có thể thống trị cuộc đua này trong những năm tới ?

Trong Ultra-Trail rất khó nói. Bời vì chẳng may vấp phải cái rễ cây chẳng hạn; là có thể tuột mất chiến thắng rồi. Hay như Caroline (số 1 nữ thế giới), tự nhiên lại bị thiếu máu thế là phải bỏ cuộc… có nhiều lý do lắm. Tuy nhiên, mình nghĩ là Francois, Killian, Jimy là nhưng VĐV luôn dẫn đầu.

Mụch tiêu cho năm 2018 của anh là gì ?

Mình vẫn sẽ tiếp tục chạy các trail mới để khám phá thiên nhiên. Trước mắt, mình đã đăng ký hai trails sau:

  • 26/05: Maxi-Race, Annecy, Pháp: 116km/7360m elevation
  • 07/07: X-ALpine, Verbier, Thuỵ Sỹ: 11km/8375m elevation

Mình đang xem xét để đăng ký một trail rất dài vào cuối mùa hè. Sẽ “tiết lộ” khi đã đăng ký. Mục đích của mình là đẩy giới hạn của cơ thể càng ngày càng xa.

Và theo thông tin mà chúng tôi mới nhận được, anh Thịnh đã đăng kí vào cuộc thi Tor Des Géants (330km/24,000m elevation) thật kinh khủng. (http://www.tordesgeants.it/en)

Anh Vũ Văn Thịnh trong quá trình chinh phục UTMB (ảnh do VĐV Thịnh cung cấp)

Phong trào trail đang nổi lên tại Việt Nam, anh có lời khuyên nào dành cho những vận động viên nghiệp dư như em không ?

Hãy tin vào chính mình, yêu những gì cha mẹ đã tặng cho bạn bền bỉ học hỏi, luyện tập và nghe ngóng bản thân!

Mọi người xung quanh anh cảm thấy gì sau khi anh vượt qua được một thử thách như UTMB ?

Mọi người cả Tây lẫn ta đều coi mình là một “gã điên”. Sau khi mình hoàn thành UTMB thì độ điên lại tăng lên 😉 Tuy nhiên, sau khi nói là mình điên thì mọi người đều công nhận là… “không phải là người” 😉

Trail có ý nghĩa như thế nào với anh ? 

Với mình trail là một công cụ:

  • Công cụ để rèn luyện ý chí và sức lực,
  • Công cụ kết nối với thiên nhiên,
  • Công cụ để kết nối với các trailers khác.

Xin chân thành cám ơn anh Thịnh đã dành thời gian cho Boidapchay !

Đôi lời giới thiệu về VĐV Vũ Văn Thịnh:

Tiến Sỹ Công Nghệ Thông Tin. Đã hoạt động trong nghiên cứu và công nghiệp trong lĩnh vực nhận dạng ảnh/video và điều khiển hàng không dân dụng. Hiện tại, Vũ Văn Thịnh đang hoạt động trong Thị Trường Chứng Khoán. Là một người yêu thiên nhiên, hiếu kỳ luôn muốn tìm hiểu và đẩy xa giới hạn của cơ thể thông qua các hoạt động thân thiện môi trường. Vũ Văn Thịnh đến với môn chạy để cải thiện sức khỏe, rèn luyện ý chí, khám phá/bảo vệ thiên nhiên và kết nối với cộng đồng. Đặc biệt để biết yêu chính mình và mọi người nhiều hơn. Vũ Văn Thịnh sẵn sàng và mong muốn trao đổi kinh nghiệm một cách cởi mở trong mọi lĩnh vực với mọi người.

BÌNH LUẬN

Hãy nhập bình luận của bạn
Điền tên của bạn